Park Staromiejski

Dzielnica żydowska w Łodzi w okresie międzywojennym była miejscem pełnym życia, zapachów, dźwięków i kontrastów. To czas, gdy miasto, choć dynamicznie się rozwijało, wciąż borykało się z wieloma nierozwiązanymi problemami.

Wąskie, gęsto zabudowane uliczki, często zwężające się między drewnianymi lub murowanymi domami, tętniły życiem od rana do późnej nocy. Parterowe, czasem dwupiętrowe domy z drewnianymi okiennicami i zaniedbanymi podwórkami, tworzyły dla obcych, którzy tu zaglądali, coś w rodzaju pełnego tajemnic labiryntu. W powietrzu unosił się charakterystyczny zapach śledzi, mieszający się z aromatem świeżo wypiekanego chleba, a wokół rozbrzmiewały krzyki handlarzy i bawiących się wokół dzieci.

Na Szachermark — targowisku pełnym kramów z używaną odzieżą i butami – można było spotkać ludzi z różnych warstw społecznych. W pobliżu, przy ul. Wolborskiej 20, stała wówczas synagoga staromiejska. Jednak sąsiedztwo świątyni nie przeszkadzało nikomu w zawieraniu nie zawsze uczciwych interesów, a niekiedy – mówiąc wprost – dokonywaniu oszustw i kradzieży. Nie raz szum targowiska przecinał krzyk oszukanego klienta.

W okresie międzywojennym, mimo rozwoju i prób modernizacji, dzielnica ta nadal była miejscem, gdzie brud i zaniedbanie stanowiły element codzienności. Wąskie, brukowane uliczki, pełne śmieci i wyziewów tworzyły bardzo trudne warunki sanitarno-higieniczne.

W czasie drugiej wojny światowej na terenie łódzkiej dzielnicy żydowskiej niemieccy okupanci zorganizowali getto. Trafili tu nie tylko Żydzi z okolic Łodzi, ale i miejsc tak odległych jak. Austria, Czechy i Luksemburg. Nie sposób opisać skali dramatów, jakie się tu wówczas rozgrywały. Tragiczny finał historii getta rozpoczął się w czerwcu 1944 roku, a ostatni transport więźniów do obozu zagłady w Auschwitz odjechał 29 sierpnia 1944 roku. W 1941 roku Niemcy rozpoczęły wyburzenia dzielnicy żydowskiej mi.in żeby oddzielić getto od aryjskiej części miasta, i trwały one aż do końca II wojny światowej.

Po wojnie władze miejskie postanowiły uporządkować ten teren, w ten właśnie sposób powstał Park Staromiejski. Spacerując jego alejkami warto pamiętać o przeszłości tego miejsca i zadumać się chwilę nad przeszłością Łodzi.