Pomorska 11

       Już z dziesięć kroków od „Kokolobolo” – lokaliku położonego przy Pomorskiej 11 – czuć było, że nie jest to pijalnia wód mineralnych. Intensywny zapach uryny i piwa wiercił dosłownie w nosie. Nie przeszkadzało to jednak wysokiemu, postawnemu mężczyźnie, który mroźnym styczniowym wieczorem roku 1923 przedzierał się przez zaspy zalegające na trotuarach.

Kiedy pojawił się w drzwiach spelunki wszystkie rozmowy ucichły.

– Ślepy Maks – tymi dwoma słowami przedstawił szeptem nowoprzybyłego kupiec Herszko Hoffer urzędnikowi Józefowi Dębskiemu.

Więcej nie było potrzeby mówić. Na całych Bałutach wszyscy wiedzieli, kim jest Ślepy Maks – niekoronowany przywódca łódzkich bandytów. Milczał więc Józef Dębski, milczała cała ferajna, póki Maks nie zamówił pilsnera z browaru Anstadtów.

Ożywiła się wtedy sala, rozgorzały przy stołach dyskusje. Nikt nie śmiał jednak przeszkadzać Maksowi. Ten usiadł samotnie przy dębowej ławie i leniwie przerzucał strony łódzkich gazet uczynnie podsunięte przez właściciela – Icka Leipcygiera.

Nikt ani by się domyślił, że Maks – którego otaczała aura złej sławy – cierpi dziś na napad melancholii. Nie miał więc ochoty na ciemne geszefty, zemsty i bójki. Nie chciał wcale mówić o strajku w fabrykach tekstylnych. Przygniótł go styczniowy spleen.

Maks intensywnie myślał, co zrobić, aby choć trochę rozpędzić ten fatalny nastrój. Wypił najwyżej trzy piwa, gdy spłynęło nań objawienie w postaci gazetowego ogłoszenia. W kinach dawali właśnie „Męczennicę miłości” z najsłynniejszą gwiazdą amerykańskiego kina – Lilianą Gish. Więcej mu nie było trzeba.

Załomotały drzwi bałuckiej knajpy, do środka wpadł tuman śniegu, gdy Ślepy Maks zanurzył się w noc.

– Poleje się krew, Maks w paskudnym nastroju – pokiwał głową nad piwem Herszko Hoffer.

Nikt z gości „Kokolobolo” nie mógłby się bardziej pomylić, nikt Maksa nie znał z tej strony. Co więcej Maks dbał, by nikt go z tej strony nie poznał. Zajął więc najciemniejszy kąt w kinowej sali „Odeonu” przy ulicy Przejazd 2. A gdy na ekranie pojawiła się Liliana Gish, która w tym filmie jest piękną Angelą nieszczęśliwie zakochaną w kapitanie Giovanie Severim, Ślepy Maks starł kułakiem łzę z oka. Kochał bowiem nieme kino.

       Wszystkie budynki zostały całkowicie odnowione. Zyskały nową elewację, a ich wnętrza przebudowano i dostosowano do pełnienia wyznaczonych funkcji. W budynkach powstały mieszkania komunalne wyposażone w aneks kuchenny lub kuchnię oraz łazienkę. W parterze znajdują się lokale użytkowe. Powstało także Centrum Aktywności Lokalnej o profilu senioralnym. Zmiany zaszły też na podwórzu które wyłożone zostało kostką granitową. Powstał plac zabaw, posadzono krzewy i ustawiono ławki, trzepaki, altanę. (AS) 

Echa dwudziestolecia to fabularny opis życia tej ulicy na przełomie XIX i XX wieku. Miejsca, wydarzenia i ludzie są poświadczone w źródłach historycznych, opisy są fabularyzowane.

Literatura:

Domińczak M., Zaguła A., Typologia łódzkiej kamienicy. Łódź, 2016.

Flatt O., Opis miasta Łodzi. Łódź, 2002.

Jarzyński E.A., Tajemnice starych kamienic. Łódź, 1972.

Kowalski W., Łodzi dawnej lamus. Łódź, 2008.

Krzywiak J., Na Bałutach gryzą psy. Bałuckie opowieści. Łódź, 2016.

Pawlak W., Na łódzkim bruku 1901-1918. Łódź, 1986.

Stefański K., Łódź. Narodziny miasta. Łódź, 2016.

Stefański K., Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 roku). Łódź, 2009.

Zajączkowska – Kłodawa J., Domińczak M., Badania konserwatorskie i architektoniczne wraz z programem prac konserwatorskich. Łódź, 2016.

Dziennik Łódzki, 1884-1892, 1931-1933.

Ekspres Wieczorny Ilustrowany, 1923 – 1937.

Kurier Poranny, 1948 – 1960.

Projekty budowlane dawnej guberni piotrkowskiej. Archiwum Państwowe w Łodzi.