Opis
Autorem projektu kamienicy był Hilary Majewski (1838-1892), znany łódzki architekt. Zgodnie z jego zamierzeniami powstać miała dwukondygnacyjna kamienica frontowa oraz trzy oficyny (południowa, północna i wschodnia). Obecnie istnieją jedynie oficyny tworzące układ w kształcie litery U. Oficyna północna ma trzy kondygnacje, a oficyny południowa i wschodnia po cztery.
Nieruchomość znajduje się na obszarze wpisanym do GEZ – obszar historycznego układu urbanistycznego i krajobrazu kulturowego dzielnicy Ogrody Sukiennicze Nowego Miasta 1843.
Świt wieku XX na ulicy Wschodniej
2 stycznia 1926 r. dwaj stateczni obywatele miasta Łodzi, obaj zamieszkali przy Wschodniej 20, kupiec Josek Djament i buchalter Mendel Lajzerowicz debatowali w sobotnie popołudnie nad gazetami przyniesionymi przed chwilą przez chłopca na posyłki.
– Patrz pan, panie Djament – zaczął Lajzerowicz – u Linzelów, pod numerem szesnastym, włamanie było. Na 1500 złotych ich okradli, a jeszcze i wypili, i zjedli wszystko co było w kredensach.
– Aj waj, nieszczęście, nieszczęście. Ale ja panu powiem, panie Lajzerowicz, że to nic. Patrz pan tu. – Palcem wskazał na stronę piątątrzecią „Expressu Ilustrowanego”. – Czytam ja, że niejaka Eliza Leblanc, taką ma moc, że przenika swoimi czarnymi oczami zawartość portmonetek! I trafił jej się jakiś inkasent fabryki płótna, a ta go ze szczętem okradła. To jest dopiero nieszczęście spotkać taką siksę o rentgenowskich oczach, panie Lejzerowicz. Wypita wódka i wyjedzone kiełbasy na Wschodniej, to przy tym nic.
Pan Lejzerowicz z zadumą skinął głową, po czym obaj panowie zatopili się w lekturze prasy. A było o czym czytać. Bowiem tego właśnie dnia Express poinformował o wynikach loterii, w wyniku której skład Jana Korala z Kolejnej 2 rozdał 150 korcy węgla. A węgiel w styczniu, ważny jak złoto.
Po rewitalizacji
Wszystkie budynki wraz z podwórkiem zostały całkowicie zmodernizowane. Na potrzeby osób niepełnosprawnych została zamontowana winda. Podwórze zostało pokryte dwoma rodzajami kostki kamiennej, a plac zabaw otrzymał nawierzchnię gumową. Na potrzeby zabaw najmłodszych zainstalowano huśtawkę i karuzelę. Na podwórku umieszczono również altanę i ławki. Prócz tego założono trawnik oraz zasadzono drzewa.
Dzięki działaniom rewitalizacyjnym powstało: 13 mieszkań komunalnych, w tym 3 mieszkania dostępne dla osób z niepełnosprawnościami, oraz placówka opiekuńczo-wychowawcza. (AS)
Świt wieku XX na ulicy Wschodniej to fabularny opis życia tej ulicy na przełomie w okresie międzywojennym. Miejsca, wydarzenia i ludzie są poświadczone w źródłach historycznych, opisy są fabularyzowane.
Literatura:
Domińczak Michał, Typologia łódzkiej kamienicy. Łódź, 2018.
Popławska Irena, Architektura mieszkaniowa Łodzi w XIX wieku. Warszawa, 1992.
Stefański Krzysztof, Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 roku). Łódź, 2009.
Ekspres Wieczorny Ilustrowany, 1923 – 1937.
Projekty budowlane dawnej guberni piotrkowskiej. Archiwum Państwowe w Łodzi.
